لرزههای سال ۸۲ زمین چنان مهیب بودکه کمر ارگ زیر بار آوار خرد شد اما امروز ارگ سرپا شده و از دل آوارهایش یافتههایی بهدست آمده که اطلاعات باستانشناسی رابه بالاترین سطح رسانده است.
وقتی سخن از جاذبههای گردشگری استان کرمان به میان میآید کمتر کسی است که یادی از ارگ 2500 ساله بم به میان نیاورد. باوجود سیلی سخت زلزله سال ۸۲ بر چهره ارگ بم و تخریب بیش از ۸۰ درصدی بزرگترین بنای خشتی جهان، اما ارگ با صلابت بم، همچنان محبوبیت خود را در دل گردشگران حفظ کرده و در صدر مکانهای تاریخی پربازدید قرار دارد.ارزش ارگ بم بهاندازهای بود که بعد از فروریختن آن؛ کشورهایی چون ژاپن، فرانسه، آلمان و ایتالیا با ایران برای دوباره سرپا شدن بم دست همکاری دادند و سرانجام ۱۷ تیرماه ۸۳ بم و منظر فرهنگی آن با احراز چهار معیار (دوم، سوم، چهارم، پنجم) از شش معیار، در فهرست میراث جهانی به ثبت رسید و امروز یکی از سه اثر ثبت جهانی کرمان است که علاقمندان داخلی و خارجی را به خود میخواند.
یکی از مسائلی که همواره موردتوجه افکار عمومی و بهویژه علاقمندان به آثار باستانی قرار دارد روند بازسازی و مرمت این دژ محبوب است.
طبق آخرین گزارشات ۹۹ درصد آواربرداری آن انجامشده و پیشبینی میشود که استخوانبندی مرمت نیز تا سال ۲۰۱۷ به پایان برسد.
مدیر پایگاه جهانی بم می گوید: اقدامات حفاظتی مرمتی ارگ بم از حدود سال ۸۵ به شکل جزئی آغاز شد چراکه هنوز قسمتهایی ایمنسازی نشده بود و مطالعات کامل نبود همچنین آواربرداری در بسیاری بخشها نیز به اتمام نرسیده بود.درنهایت از حدود سال ۸۹ بهطورجدی وارد فاز مرمت شدیم.
قرار نیست به چهره قبل از زلزله برسیم و درواقع کسی که وارد ارگ میشود باید دو فضا را مشاهده کند به این صورت که با یکچشم چهره معماری تاریخی و بینظیر ارگ را مشاهده کند و با چشم دیگر شواهد زلزله و اثرات آن را از دیدگان بگذراند.
وی از تلخی زلزله میگوید و خساراتش اما در کنار آن به اطلاعات نوین و ارزشمندی اشاره میکند که بعد از زمینلرزه رخنمود و میافزاید: زلزله از جهاتی نیز کمک کرد که دانش ما در خصوص ویژگیهای معماری، باستانشناسی و مرمتی ارگ به حداکثر خود برسد، چراکه پیش از زلزله اطلاعات در خصوص ارگ محدود به نوشتههای مورخان و سیاحان میشد و در واقع اطلاعات کافی در مورد ارگ بم وجود نداشت. زلزله این امکان را فراهم کرد و میتوان گفت پیکر ارگ بعد از زلزله تشریح شد و آنچه در درون داشت بیرون ریخت و کمک کرد اطلاعات ما از وضعیت گذشته ارگ بم به بیشترین سطح خود برسد.
استخوانبندی کارهای مرمتی تا سال ۲۰۱۷ تمام می شود و در فازهای بعدی نگهداری، مراقبت و ادامه پژوهشها صورت خواهد گرفت و امیدواریم این عملیات تا زمان اعلامشده به اتمام برسد.
وی در خصوص یافتههای تاریخی ارگ در دل آوار می گوید: این یافتهها شامل اشیاء سفالین، فلزی، چوبی و کاغذی بوده که عمده آنها یافتههای سفالین است. این یافتهها برای مطالعات باستانشناسی، پیشینه سکونت و استقرار و تاریخگذاری ارگ بم بسیار ارزشمند است.
مرمت درحصار پیرامونی ارگ در ضلعهای غرب، شمال، جنوب و شرق تمام شده و در حال حاضر بخش شمال شرقی از حصار پیرامونی ارگ باقیمانده است.
از سال قبل آواربرداری با عامه نشین شروعشده و شروع کار مرمتی نیز از عامه نشین بود و همین امر باعث شد که عمده کارهای مرمتی ارگ مربوط به عامه نشین باشد.
حدود سال ۹۱ بود که آواربرداری قسمت حاکمنشین تمام شد و اوخر سال ۹۱ ایمنسازی صورت گرفت و گوشههایی از آن در حال مرمت و بازسازی قرار گرفته است.
در بخش حاکمنشین و عامه نشین همانند سایر بخشها، موقعیت های شاخص که نفایس کار در آن مشخص است مرمت نمیشود و اجازه مرمت مکانهایی که مورد مطالعه قرار نگرفته و دارای یافتههای ناب باستانشناسی است وجود ندارد.
منبع:خبرگزاری مهر